Turbo

Turbo
1.
turbo, āvi, ātum, 1, v. a. ( fut. perf. turbassit, for turbaverit, Cic. Leg. 3, 4; al. turbassitur) [turba], to disturb, agitate, confuse, disorder; to throw into disorder or confusion (freq. and class.; syn.: confundo, misceo, agito).
I.
Lit.:

ventorum vi agitari atque turbari mare,

Cic. Clu. 49, 138:

aequora ventis,

Lucr. 2, 1:

hibernum mare,

Hor. Epod. 15, 8; Ov. M. 7, 154; 14, 545 al.:

eversae turbant convivia mensae,

id. ib. 12, 222; cf. in a poet. transf.:

ancipiti quoniam bello turbatur utrimque,

Lucr. 6, 377:

ne comae turbarentur, quas componi vetuit,

Quint. 11, 3, 148:

ne turbet toga mota capillos,

Ov. Am. 3, 2, 75:

capillos,

id. M. 8, 859; id. Am. 3, 14, 33; cf.

in a Greek construction: turbata capillos,

id. M. 4, 474:

ceram,

the seal, Quint. 12, 8, 13:

uvae recentes alvum turbant,

Plin. 23, 1, 6, § 10.— Absol.:

instat, turbatque ruitque,

Ov. M. 12, 134.—Reflex.:

cum mare turbaret (sc. se),

Varr. R. R. 3, 17, 7 Schneid. ad loc. (al. turbaretur).—
B.
In partic.
1.
Milit. t. t., to throw into disorder, break the line of battle, disorganize:

equitatus turbaverat ordines,

Liv. 3, 70, 9:

aciem peditum,

id. 30, 18, 10.— Absol.:

equites eruptione factā in agmen modice primo impetu turbavere,

Liv. 38, 13, 12:

turbantibus invicem copiis,

Flor. 4, 2, 49:

hic rem Romanam, magno turbante tumultu, sistet,

Verg. A. 6, 857.—
2.
Of water, to trouble, make thick or turbid:

lacus,

Ov. M. 6, 364:

fons quem nulla volucris turbarat,

id. ib. 3, 410:

flumen imbre,

id. ib. 13, 889:

limo aquam,

Hor. S. 1, 1, 60:

aquas lacrimis,

Ov. M. 3, 475; cf.:

pulvis sputo turbatus,

Petr. 131.—
II.
Trop.:

non modo illa permiscuit, sed etiam delectum atque ordinem turbavit,

Cic. Verr. 2, 2, 50, § 123:

qui omnia inflma summis paria fecit, turbavit, miscuit,

id. Leg. 3, 9, 19:

Aristoteles quoque multa turbat, a magistro Platone non dissentiens,

id. N. D. 1, 13, 33:

quantas res turbo!

Plaut. Mil. 3, 2, 1:

quas meus filius turbas turbet,

id. Bacch. 4, 9, 1; cf.:

quae meus filius turbavit,

id. ib. 5, 1, 5; id. Cas. 5, 2, 6:

ne quid ille turbet vide,

Cic. Q. Fr. 3, 1, 7, § 24:

haec, quae in re publicā turbantur,

id. ib. 3, 9, 3:

cum dies alicui nobilium dicta novis semper certaminibus contiones turbaret,

Liv. 3, 66, 2: ne incertā prole auspicia turbarentur, id. 4, 6, 2:

milites nihil in commune turbantes,

Tac. H. 1, 85:

turbantur (testes),

Quint. 5, 7, 11; cf. id. 4, 5, 6; 5, 14, 29; 10, 7, 6:

spem pacis,

Liv. 2, 16, 5.— Absol.: Ph. Ea nos perturbat. Pa. Dum ne reducam, turbent porro, quam velint, Ter. Hec. 4, 4, 12 (cf. I. B. 1. supra):

repente turbare Fortuna coepit,

Tac. A. 4, 1:

si una alterave civitas turbet,

id. ib. 3, 47: M. Servilius postquam, ut coeperat, omnibus in rebus turbarat, i. e. had deranged all his affairs, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 2.— Impers. pass.:

nescio quid absente nobis turbatum'st domi,

Ter. Eun. 4, 3, 7:

totis Usque adeo turbatur agris,

Verg. E. 1, 12:

si in Hispaniā turbatum esset,

Cic. Sull. 20, 57.—Hence, turbātus, a, um, P. a., troubled, disturbed, disordered, agitated, excited.
A.
Lit.:

turbatius mare ingressus,

more stormy, Suet. Calig. 23:

turbatius caelum,

id. Tib. 69.—
B.
Trop.:

hostes inopinato malo turbati,

Caes. B. C. 2, 12:

oculis simul ac mente turbatus,

Liv. 7, 26, 5:

turbatus religione simul ac periculo,

Suet. Ner. 19; cf.:

turbatus animi,

Sil. 14, 678:

placare voluntates turbatas,

Cic. Planc. 4, 11: seditionibus omnia turbata sunt, Sall. Or. Phil. contr. Lepid. 1:

turbata cum Romanis pax,

Just. 18, 2, 10:

omnia soluta, turbata atque etiam in contrarium versa,

Plin. Ep. 8, 14, 7; cf.:

quae si confusa, turbata, permixta sunt, etc.,

id. ib. 9, 5, 3.—Hence, adv.: turbātē, confusedly, disorderly:

aguntur omnia raptim atque turbate,

in confusion, Caes. B. C. 1, 5, 1.
2.
turbo, ĭnis, m. (collat. form tur-ben, ĭnis, n., Tib. 1, 5, 3; id. ap. Charis. p. 118 P.; gen. turbonis, Caes. ib.) [1. turbo], that which spins or twirls round (cf. vertex).
I.
A whirlwind, hurricane, tornado: ventus circumactus et eundem ambiens locum et se ipse vertigine concitans turbo est. Qui si pugnacior est ac diutius volutatur, inflammatur, et efficit, quem prêstêra Graeci vocant:

hic est igneus turbo,

Sen. Q. N. 5, 13, 3:

falsum est faces et trabes turbine exprimi,

id. ib. 7, 5, 1; 2, 22, 2; id. Ep. 109, 18:

procellae, turbines,

Cic. N. D. 3, 20, 51; cf.: saevi exsistunt turbines, Pac. ap. Cic. de Or. 3, 39, 157 (Trag. Rel. p. 111 Rib.); Enn. ap. Schol. Vat. ad Ter. Heaut. 2, 3, 4 (Ann. v. 553 Vahl.):

venti vis rapido percurrens turbine campos,

Lucr. 1, 273; cf. id. 1, 279; 1, 294; 5, 217; Ov. M. 6, 310:

senatus decrevit, ut Minerva, quam turbo dejecerat, restitueretur,

Cic. Fam. 12, 25, 1:

turbo aut subita tempestas,

id. Cael. 32, 79:

pulvis collectus turbine,

Hor. S. 1, 4, 31:

venti rotanti turbine portant,

Lucr. 1, 294:

ita turbine nigro Ferret hiemps,

Verg. G. 1, 320:

venti ruunt et terras turbine perflant,

id. A. 1, 83:

accendi turbine quodam aëris,

Sen. Q. N. 7, 4, 1.—In apposition with ventus:

exoritur ventus turbo,

Plaut. Curc. 5, 2, 47:

circumstabant navem turbines venti,

id. Trin. 4, 1, 16.—
B.
Trop., whirlwind, storm, etc.:

qui in maximis turbinibus ac fluctibus rei publicae navem gubernassem,

Cic. Pis. 9, 20:

tu, procella patriae, turbo ac tempestas pacis atque otii,

id. Dom. 53, 137:

ego te in medio versantem turbine leti Eripui,

Cat. 64, 149:

cum illi soli essent duo rei publicae turbines,

Cic. Sest. 11, 25:

miserae mentis,

Ov. Am. 2, 9, 28:

miserarum rerum,

id. M. 7, 614:

nescio quo miserae turbine mentis agor,

id. Am. 2, 9, 28:

Gradivi,

i. e. tumult of war, Sil. 11, 101:

virtutem turbine nullo Fortuna excutiet tibi,

Luc. 2, 243:

horum mala, turbo quīs rerum imminet,

Sen. Agam. 196.—
II.
Lit., a spinning-top, whipping-top, Verg. A. 7, 378 sq.; Tib. 1, 5, 3.—
B.
Transf., of things that have the shape or whirling motion of a top, as a reel, whirl, spindle, etc., Cic. Fat. 18, 42; Varr. ap. Serv. Verg. A. 1, 449; Hor. Epod. 17, 7; Cat. 64, 315; Ov. M. 1, 336; Plin. 2, 10, 7, § 47; 9, 36, 61, § 130; 27, 4, 5, § 14; 36, 13, 19, § 90; 37, 4, 15, § 56.—
III.
A whirling motion, a whirl, twirl, twist, rotation, revolution, a round, circle (mostly poet. ):

cum caeli turbine ferri,

Lucr. 5, 624:

lunae,

id. 5, 632:

ignium,

id. 6, 640; cf. Verg. A. 3, 573:

teli (contorti),

id. ib. 6, 594; cf. id. ib. 11, 284; Luc. 3, 465; Sil. 4, 542:

saxi,

whirling force, circular hurling, Verg. A. 12, 531:

serpentis,

i. e. the coiling, Sil. 3, 191:

Aegaeus,

whirlpool, vortex, Claud. Laud. Stil. 1, 287; so, rapax, Stat [p. 1918] Th. 4, 813:

verterit hunc (servum in emancipatione) dominus, momento turbinis exit Marcus Dama,

i. e. of whirling round, Pers. 5, 78: militiae turbine factus eques, i. e. through the round of military gradation or promotion, Ov. Am. 3, 15, 6:

vulgi,

i. e. a throng, crowd, Claud. II. Cons. Stil. 200.
3.
Turbo, ōnis, m., the name of a gladiator, Hor. S. 2, 3, 310.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • turbo — turbo …   Dictionnaire des rimes

  • Turbo C — ist eine integrierte Entwicklungsumgebung der Firma Borland für die Programmiersprache C. Inhaltsverzeichnis 1 Die Anfänge 2 Entwicklung 3 Links 4 Quellen …   Deutsch Wikipedia

  • Turbo B — Birth name Durron Maurice Butler Born April 30, 1967 (1967 04 30) (age 44) Origin Pittsburgh, Pennsylvania, United States Genres …   Wikipedia

  • turbo- — ♦ Élément, du lat. turbo.⇒ turbine. turbo élément, du lat. turbo, turbinis, tourbillon, toupie . ⇒TURBO , élém. formant I. Élém. tiré du lat. turbo, turbinis « mouvement circulaire », entrant dans la constr. de subst. désignant des appareils,… …   Encyclopédie Universelle

  • Turbo GT — Éditeur ERE Informatique Développeur Christophe Andréani Concepteur Christophe A …   Wikipédia en Français

  • Turbo C — est un environnement de développement intégré et un compilateur conçu par Borland pour le langage de programmation C. Sommaire 1 Historique des versions 2 Notes et références 3 Voir aussi …   Wikipédia en Français

  • Turbo — Turbo: Turbo род брюхоногих. Turbo  турецкая жевательная резинка. Turbo  клавиша на клавиатуре или системном блоке компьютера. Turbo  альбом британской хеви метал группы Judas Priest. Turbo Pascal  среда программирования на… …   Википедия

  • turbo — UK US /ˈtɜːbəʊ/ adjective [before noun] ► used to describe an engine or machine in which power is produced by a turbine: »It was a very efficient turbo diesel engine. »The company owns a fleet of 10 turbo jets. »They used turbo heaters on the… …   Financial and business terms

  • turbo — Element prim de compunere savantă cu semnificaţia (referitor la o) turbină , prevăzut cu o turbină . [var. turb , turbi . / < fr., it. turbo , cf. lat. turbo – vârtej]. Trimis de LauraGellner, 13.09.2007. Sursa: DN  TURBO elem. turbină,… …   Dicționar Român

  • turbo- — DEFINICIJA kao prvi dio imeničkih i pridjevskih riječi znači da drugi dio riječi 1. radi na turbinski pogon [turbo kompresor; turbo avion] 2. žarg. izvodi brze kretnje, da se brzo kreće, da radi pojačano, da se žuri, da je posebne kvalitete i sl …   Hrvatski jezični portal

  • Turbo B — (* 30. April 1967 in Pittsburgh, Pennsylvania als Durron Maurice Butler) ist ein US amerikanischer Rapper und ehemaliges Mitglied von SNAP!. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Diskografie 2.1 Alben …   Deutsch Wikipedia

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”